თათული დოლიძე: "მსახიობის პროფესიაში მთავარია - გულწრფელობა და სიკეთე..."

1972 წელს დაამთავრა საქართველოს შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო თეატრალური ინსტიტუტის სამსახიობო ფაკულტეტი.

საქართველოს თეატრალური ინსტიტუტის კურსდამთავრებულმა ერთ-ერთ ინტერვიუში გაამხილა თავისი ოცნება, თქვა რომ უნდოდა სცენიდან მაყურებლისთვის გაეცნო ჩვენი თანამედროვეობის მაღალი ზნეობრივი იდეალის მქონე მშრომელის სიდიადე და ხასიათის სიღრმე... და ცოტაოდენი დაფიქრების შემდეგ იქვე დაუმატა: ჩემი აზრით, წარმოუდგენელია გარემოებათა იღბლიანი დამთხვევის გარეშე ეს შეუძლებელი იყო... თათულის ბედმა გაუღიმა: უმაღლესი სასწავლებლის დამთავრებისთანავე იგი რუსთაველის სახელობის აკადემიური თეატრის დასში მიიწვიეს. ბედმა გაუღიმა მაშინაც, როცა რეჟისორმა თემურ ჩხეიძემ როლი შესთავაზა ი.დვორეცკის პიესის მიხედვით შექმნილ სპექტაკლში „უცხო კაცი“. მალე კი მაყურებელმა იხილა მისი ქეთო მ. ჯავახიშვილის „ქალის ტვირთში“, გაიანე სუმბათაშვილ-იუჟინის „ღალატში“, ადელა გ. ლორკას „ბერნარდა ალბას სახლში“ და ბოლოს გრუშებ.ბრეხტის „კავკასიურ ცარცის წრეში“. მსახიობის მიერ შექმნილმა გრუშეს სახემ კრიტიკისა და მაყურებელთა მოწონება დაიმსახურეს ჩვენს პუბლიკაშიც და ედინბურგის ფესტივალზეც შოტლანდიაში თეატრის გასტროლების დროს. ყველა ამ გმირის სახეში შერწყმულია დრამატიზმი და სულიერი ძალა, ქალური სინაზეც და შემართება. ახალგაზრდა მსახიობის მიერ შექმნილ ყოველ სახეში იგრძნობა დოლიძის ხელოვნების მომხიბლაობა, არტისტიზმი და, რაც მთავარია, უნარი გაუგოს დარბაზს, პარტნიორს...

თათული დოლიძის, როგორც შემოქმედის მთავარი ღირსება იმაში მდგომარეობს რომ იგი განუწყვეტლივ ხვეწავს თავის ოსტატობას, სულ უფრო ღრმად სწვდება გმირის ფსიქოლოგიას, ეუფლება სახის განხორციელებისა და მისი სცენური ხორცშესხმის ახალ ხერხებს, გრძნობს მხატვრული სტილს, კარგად ერკვევა პიესის სტრუქტურაში და ზუსტად ადგენს თავისი პერსონაჟის ადგილს ერთიან დრამატურგიულ მთლიანობაში.

თათული დოლიძის მეტყველებასა და პლასტიკურობაში, განცდათა უშუალობასა და შემოქმედებით ინტენსივობაში მაყურებელი აღიქვამს შესრულებულ სახეს, როგორც ამაღლებულს და განზოგადებულს. ნიჭმა და დაუღალავმა შრომამ სრულქმნამდე და სრულყოფამდე გამოსახა შემოქმედების სინთეზურობაში შერწყმული მხატვრული სახე.

კითხვაზე, თუ რა არის მისი აზრით, მთავარი მსახიობის ხელოვნებაში, თათულიმ უპასუხა - გულწრფელობა და სიკეთე. ისინი აუცილებელია ყოველი ხელოვანისთვის. ჩემი, როგორც მსახიობის მუშაობის და მაშასადამე ცხოვრების მთავარი ამოცანაა მთელი ჩემი შემოქმედებით განვამტკიცო სიკეთის ძალის რწმენა.

რუსთაველის თეატრის სცენაზე განსახიერებული როლები:

• ადელა (ფ. გარსია ლორკა ,,ბერნარდა ალბას სახლი”, რეჟისორი _ ტ. ჩხეიძე),
• მარინე (გ. ფანჯიკიძე ,,მეშვიდეცა”, რეჟისორი _ გ. ქავთარაძე),
• გაიანე (ა. სუმბათაშვილ-იუჟინი ,,ღალატი”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• ნუნუექიმი (ნ. დუმბაძე ,,საბრალდებო დასკვნა”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• თინა (ე. გაბრიელოვიჩი, ი. რაიზმანი ,,ჩვენი თანამედროვე”, რეჟისორები _ რ. სტურუა, ნ. ხატისკაცი),
• ქეთევან ახატნელი (მ. ჯავახიშვილი ,,ქალის ტვირთი”, რეჟისორი _ თ. ჩხეიძე),
• გრუშე (ბ. ბრეხტი ,,კავკასიური ცარცის წრე”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• ანო (თ. ჭილაძე ,,როლი დამწყები მსახიობი გოგონასათვის”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• ნატაშა (მ. შატროვი ,,ლურჯი ცხენები წითელ ბალახზე”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• გონერილი (შექსპირი ,,მეფე ლირი”, რეჟისორი _ რ. სტურუა),
• დარეჯანი (ი. ჭავჭავაძე ,,კაცია-ადამიანი?!”, რეჟისორები _ რ. სტურუა, ა. ენუქიძე),
• ირინეკვაშალი (ლ. ბუღაძე ,,სულიერი არსებები”, რეჟისორი _ დ. საყვარელიძე),
• ალისა (ფ. დიურენმატი “ვთამაშობთ სტრინდბერგს”, რეჟისორები _ რ. სტურუა, ა. ენუქიძე),
• გალილეო გალილეი (,,ვარდნილი სხეულები”, ავტორი და რეჟისორი _ ჯ. ლივაი)
• მონაწილეა სპექტაკლისა “ასულნი” (ფანტაზია პოლიკარპე კაკაბაძის პიესების მიხედვით. რეჟისორი – რობერტს ტურუა)
• თეატრალურ სარდაფში: ჰერტრუდა (,,ჰამლეტი”).

ჯილდოები:

1981 წელი - საქართველოს დამსახურებული არტისტის წოდება.

1999 წელი - საქართველოს სახელმწიფო პრემია.

(მასალები დაცულია რუსთაველის თეატრის მუზეუმში)

| თაკო მელიქიშვილი|

Read More →

გოგი გეგეჭკორი

  დღეს გოგი გეგეჭკორს 94 წელი შეუსრულდებოდა...

დაიბადა 1923 წლის 23 თებერვალს.

მის ოჯახში ხშირად იყრიდნენ თავს ქართული კულტურის სხვადასხვა დარგის მოღვაწეები. მათი საუბრები უმეტესად ხელოვნების სფეროს შეეხებოდა. გიორგი ყოველთვის გატაცებით უსმენდა მათ, ფიქრობდა, კითხულობდა თეატრის შესახებ ყველაფერს, რაზეც კი ხელი მიუწვდებოდა. საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ, გეგეჭკორმა ჩააბარა შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრში სამსახიობო ფაკულტეტზე. 1944 წლიდან შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრის მსახიობია. მოღვაწეობდა კინოსა და ტელევიზიაში. ეკრანზე ორმოცამდე დიდი თუ მცირე როლი განასახიერა. რადიოში, სტუდენტობიდან მოყოლებული, კითხულობდა ლექსებს, მოთხრობებს, ზღაპრებს, იგავ-არაკებს, ქმნიდა საინტერესო სახეებს რადიოდადგმებში. უფრო გვიან, როდესაც გეგეჭკორი უკვე აღიარებული, პოპულარული მსახიობი გახდა, მის ცხოვრებაში ხელოვნების კიდევ ერთი დარგი – ტელევიზია შემოვიდა. არც არაფერი იყო გასაკვირი იმაში, რომ თავისი საქმის ოსტატი, პირველი ნაბიჯებიდანვე ქართული ტელევიზიის მუდმივი თანამგზავრი გახდა.

შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრში მსახიობმა 120-მდე როლი შეასრულა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო მ. მრევლიშვილის პიესაში "ბედი მგოსნისა"  განსახიერებული ნიკოლოზ ბარათაშვილის როლი. სპექტაკლი დიდხანს არ ჩამოსულა სცენიდან და საოცარი პოპულარობა მოუტანა მსახიობს; შემდეგ იყო დონ სეზარი("დონ სეზარ დე ბაზანი"), მგელი("ჭინჭრაქა"), ჰამლეტი, გლოსტერი, ბაკინგემი("ჰამლეტი", "მეფე ლირი", "რიჩარდ მესამე") და სხვ. ნ. დუმბაძის "საბრალდებო დასკვნაში" ტიგრან გულოიანის როლი ხუთასზე მეტჯერ ითამაშა. დ.კლდიაშვილის "სამანიშვილის დედინაცვალს", სადაც პლატონ სამანიშვილის როლს ასრულებდა, საეტაპო მნიშვნელობა ჰქონდა რუსთაველის თეატრისათვის და უცხოეთის რამდენიმე ქვეყანაშიც წარმატებით წარმოადგინეს.

მოღვაწეობდა კინოსა და ტელევიზიაში; კინოეკრანზე, ტელეფილმებში და რადიოდადგმებში 100-მდე როლი აქვს შესრულებული. 

გადაღებულია კინოფილმებში: 

• ლევანი("ჭრიჭინა", 1954), 
• ვახტანგი("აბეზარა", 1956), 
• ბესარიონი("წარსული ზაფხული", 1959), 
• ნესტორი("ეთერის სიმღერა", 1956), 
• ნიკო("ქალის ტვირთი", 1957), 
• მამა("არდადეგები", 1962), 
• ლოგიკის მასწავლებელი("ჩემი მეგობარი ნოდარი", 1967), 
• დირიჟორი("ჩარი რამა", 1972), 
• ფარმაცევტი("ვერის უბნის მელოდიები", 1973),
•  დათიკო("აურზაური სალხინეთში", 1975), 
• გალაკტიონი("ბაკულას ღორები", 1976),  
• ჩაჩიკა("ნატვრის ხე", 1976), 
• საბა("ბათა ქექია", 1978), 
• სანდრო კარიძე("დათა თუთაშხია", 1978), 
• მოსე("კაცია ადამიანი?!", 1979), 
• ჯანდიერი("ფესვები", 1987), 
• ივერთ მონასტრის ბერი("ანთიმოზ ივერიელი", 2001) და სხვ.

ბატონი გოგი საოცრად დახვეწილი, რაფინირებული ინტელიგენტი იყო. სიტყვაში  "ინტელიგენტი" ისედაც ბევრი კარგი მოიაზრება და თუ დავუმატებთ ე.წ. რაფინირებას, ჩვენ წინ წარდგება ღირსებებით შემკული ადამიანი.

ასეთი გახლდათ გოგი გეგეჭკორი - თავაზიანი, თავმდაბალი, განათლებული, გემოვნებიანი და საოცრად თბილი ადამიანი. მისთვის სულერთი იყო, ვინ იდგა მის წინ - თეატრის დარაჯი, გამვლელი თუ დირექტორი, ყველას მოწიწებით ელაპარაკებოდა. უცნობებს ქუჩაში ქუდის მოხდით ესალმებოდა, დარაჯთან დადგებოდა და დაწვრილებით გამოჰკითხავდა ოჯახის ამბებს, ბავშვს მისთვის "გასაგებ ენაზე" საინტერესო ამბებს უყვებოდა. ეს არ გახლდათ ყოველდღიურობაზე მორგებული თეატრალური ნიღაბი, გოგი უაღრესად გულწრფელი იყო დიდსა და პატარასთან, განურჩევლად ასაკისა და თანამდებობისა.

მიხეილ თუმანიშვილი: "თუ გიყვართ თქვენ სიცილი. გინდათ, გულიანად იცინოთ. თუ გსურთ, დატკბეთ კომედიის მსახიობის ბრწყინვალე ოსტატობით, მაშინ დაუყოვნებლივ შეეცადეთ, იშოვოთ ბილეთი რუსთაველის თეატრის სპექტაკლზე "ამბავი სიყვარულისა" და ნახეთ გიორგი გეგეჭკორი, რომელიც ამ სპექტაკლში ასრულებს ექვთიმე ქათამაძის როლს.

გოგი გეგეჭკორი არის არტისტი თავიდან ფეხებამდე. ბუნებისაგან მინიჭებული ნიჭირება მასში გაჯერებულია გასაოცარი შრომისმოყვარეობით და  ორგანიზებულობით."

მედეა ჩახავა : "გოგი შესანიშნავი პარტნიორია, ინიციატივიანი, იგი რეჟისორისთვისაც ძალიან საინტერესოა, რადგან სულ მუდამ ახალი წინადადებებით მოდის რეპეტიციაზე. იგი მრავალფეროვანია, დაუღლელი, სულ იწვის, დაუზარელია..."

ვასილ კიკნაძე: "ქართული თეატრის ჯენტლმენი- ხშირად ვიმეორებ ამ სიტყვებს გოგი გეგეჭკორის მისამართით. ეს გამონაკლისი თვისებაა. საქართველოში არტისტულ ნიჭს რა გამოლევს. ზოგჯერ მეჩვენება, რომ მთელი საქართველო არტისტობს- საერთოდ ქართველი მუდამ არტისტობს. ჩემზე ადრე ეს ახმეტელმა თქვა. მასზე საუკუნეებით ადრე კი უცხოელებმა- ქართველები ყოველთვის სხვის საჩვენებლად თამაშობენო. ჯენტლმენობა კი სულ სხვაა. ბუნებამ უნდა მოგცეს იგი."

ნათელა ურუშაძე : "გიორგი რბილი ხასიათის, ბუზღუნა, მაგრამ უხმაურო ადამიანი იყო. ჰქონდა კარგი იუმორი, რომელსაც უფრო ხშირად თავდაცვისთვის იშველიებდა. გიორგი საოცრად ყურადღებიანი მეუღლე და მამა იყო. არ მახსოვს, უცხოეთში წასულს, ჩვენთვის არ ჩამოეტანოს უამრავი საჩუქარი."

გოგი გეგეჭკორი: "ჩვენი პროფესიის საიდუმლოება იმაშია, რომ სცენაზე გამოსვლისას შენ გრძნობდე, თითქოს ამ როლს თამაშობ პირველად, როგორც პრემიერაზე. თუ ამ გრძნობას უმტყუნებ, მაშინ ეს როლი დაკარგავს თავის მშვენიერებას. ეს არის თეატრის მსახიობის სამზარეულოს საიდუმლოება - როგორც პირველად. ეს ძალიან ძნელია. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ხნის მანძილზე ბევრი როლი ვითამაშე, ვცდილობდი ამ პრინციპის დაცვას. ახალგაზრდებსაც მოვუწოდებ, ისწავლონ როლის პერსპექტივაში თამაში.

მე მოცულობით დიდი როლები მითამაშია. ამ როლებიდან ერთი ათი როლი ვითამაშე კარგად, დანარჩენი, როგორც პროფესიონალმა, საშუალოდ, ბევრიც - ცუდად. მე არ ვარ ის კაცი, ჩემი როლებით ვიტრაბახო... მაგრამ მე საგრიმიორო ოთახში რომ აღარ შემოვიდე, ჩემს სარკესთან რომ აღარ დავჯდე, გრიმი არ გავიკეთო, გათავდა, მაშინ წერტილი უნდა დამესვას. რა ვქნა, ჯერჯერობით ვარ აქ, ამ თეატრში და ვთამაშობ ცოტას..."

ჯილდოები, პრემიები და პრიზები

1955წ. - საქართველოს სახალხო არტისტი;

ღირსების ორდენი;

კოტე მარჯანიშვილის სახელობის პრემია;

საქართველოს სახელმწიფო პრემია.

| თაკო მელიქიშვილი|

Read More →